วันศุกร์, พฤศจิกายน 14, 2025
spot_img
หน้าแรกข่าวการศึกษาดาวน์โหลดฟรี วิจัยชั้นเรียน เปลี่ยนครู โดย ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช

ดาวน์โหลดฟรี วิจัยชั้นเรียน เปลี่ยนครู โดย ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช


สวัสดีเพื่อนๆ สมาชิก ครูต้นไผ่ดอทคอม ทุกท่านครับ วันนี้พบกับ ครูต้นไผ่ดอทคอม เช่นเคยครับ วันนี้แอดมินมีไฟล์มาแนะนำให้เพื่อนๆ สมาชิกได้ดาวน์โหลดไปใช้งาน เป็นไฟล์ วิจัยชั้นเรียน เปลี่ยนครู ซึ่งเพื่อนๆ สมาชิกสามารถดาวน์โหลดนำศึกษาและนำไปเป็นแนวทางในการปฏิบัติตามแนวทางวิจัยชั้นเรียน เปลี่ยนครู ได้ครับ แอดมินขอแนะนำไฟล์ วิจัยชั้นเรียน เปลี่ยนครู ตามรายละเอียดดังนี้ ครับ

ดาวน์โหลดฟรี วิจัยชั้นเรียน เปลี่ยนครู โดย ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช

วิจัยชั้นเรียนเพื่อการพัฒนาครูไทยสู่ความเป็นมืออาชีพ: การเปลี่ยนแปลงที่เริ่มต้นจากห้องเรียนเดียว

วิจัยชั้นเรียนหรือ Classroom Action Research เป็นเครื่องมือทรงพลังที่สามารถเปลี่ยนแปลงการศึกษาไทยได้อย่างรากฐาน เมื่อครูผู้สอนเริ่มมองการสอนของตนเองในมุมมองของนักวิจัย พวกเขาจะค้นพบว่าห้องเรียนเล็กๆ นั้นเป็นห้องทดลองที่เต็มไปด้วยข้อมูลมูลค่า การสังเกต การวิเคราะห์ และการปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง ทำให้การเรียนการสอนมีประสิทธิภาพมากขึ้น

การพัฒนาวิชาชีพครูผ่านวิจัยชั้นเรียนไม่ใช่เพียงแค่การทำวิจัยเพื่อเลื่อนตำแหน่ง หากแต่เป็นการปฏิวิติความคิดในการมองการศึกษา ครูที่เข้าร่วมกระบวนการวิจัยชั้นเรียนจะเปลี่ยนจากผู้ถ่ายทอดความรู้แบบเดิมๆ กลายเป็นผู้คิดวิเคราะห์ ผู้สังเกต และผู้แก้ปัญหาที่เชื่อมั่นในข้อมูลเชิงประจักษ์ การเปลี่ยนแปลงนี้ไม่เพียงส่งผลต่อตัวครูเองเท่านั้น แต่ยังส่งผลกระทบไปถึงนักเรียน ผู้ปกครอง และระบบการศึกษาโดยรวม

ปรากฏการณ์ที่น่าสนใจคือ เมื่อครูเริ่มทำวิจัยชั้นเรียน พวกเขาจะพบว่าตนเองเริ่มตั้งคำถามกับสิ่งที่เคยคิดว่าเป็นเรื่องปกติ ทำไมนักเรียนบางคนจึงเรียนไม่รู้เรื่อง ทำไมวิธีการสอนที่ใช้มานานแล้วจึงไม่ได้ผลกับนักเรียนรุ่นใหม่ ทำไมนักเรียนจึงขาดแรงจูงใจในการเรียน คำถามเหล่านี้กลายเป็นจุดเริ่มต้นของการวิจัยที่จะนำไปสู่การค้นหาคำตอบและการปรับปรุงการสอน

ผลกระทบของวิจัยชั้นเรียนต่อการพัฒนาครูนั้นเห็นได้ชัดเจนในหลายด้าน ครูที่ทำวิจัยชั้นเรียนอย่างต่อเนื่องจะมีทักษะการสังเกตที่แหลมคม สามารถจับปัญหาของนักเรียนได้ตั้งแต่เนื่องๆ มีความสามารถในการออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ที่หลากหลายและเหมาะสมกับผู้เรียน รวมถึงมีทักษะในการประเมินผลที่แม่นยำและเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาผู้เรียน

ความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับครูที่ทำวิจัยชั้นเรียนยังส่งผลต่อวัฒนธรรมการทำงานในสถานศึกษา ครูเหล่านี้มักจะกลายเป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลงในโรงเรียน เป็นต้นแบบให้กับเพื่อนร่วมงาน และเป็นแรงบันดาลใจให้คนอื่นๆ เริ่มมองการศึกษาในมุมมองใหม่ การแบ่งปันประสบการณ์และผลการวิจัยระหว่างครูด้วยกันสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ที่เข้มแข็งในสถานศึกษา

กระบวนการวิจัยชั้นเรียนเริ่มต้นจากการระบุปัญหาที่เกิดขึ้นในห้องเรียน ครูต้องสังเกตและรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับปัญหาที่พบ อาจเป็นปัญหาเรื่องผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน พฤติกรรมของนักเรียน หรือประสิทธิภาพของวิธีการสอน การระบุปัญหาอย่างชัดเจนและเฉพาะเจาะจงเป็นขั้นตอนสำคัญที่จะเป็นตัวกำหนดทิศทางของการวิจัย

หลังจากระบุปัญหาแล้ว ครูจะต้องศึกษาข้อมูลและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง เพื่อหาแนวทางในการแก้ปัญหา การศึกษาเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องจะช่วยให้ครูมีความเข้าใจในปัญหาที่ลึกซึ้งมากขึ้น และสามารถออกแบบวิธีการแก้ปัญหาที่มีประสิทธิภาพ ขั้นตอนนี้ช่วยให้ครูเชื่อมโยงการปฏิบัติในห้องเรียนกับองค์ความรู้ทางวิชาการ

การวางแผนการดำเนินการวิจัยเป็นขั้นตอนที่ต้องใช้ความรอบคอบและความคิดเชิงระบบ ครูต้องกำหนดวัตถุประสงค์ของการวิจัยให้ชัดเจน เลือกวิธีการเก็บข้อมูลที่เหมาะสม และกำหนดตัวชี้วัดความสำเร็จ การวางแผนที่ดีจะช่วยให้การวิจัยดำเนินไปอย่างราบรื่นและได้ข้อมูลที่มีคุณภาพ

การปฏิบัติการตามแผนที่วางไว้ต้องมีความยืดหยุ่นและพร้อมปรับเปลี่ยนเมื่อจำเป็น ครูต้องบันทึกข้อมูลอย่างสม่ำเสมอ สังเกตการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับนักเรียน และประเมินประสิทธิภาพของวิธีการที่ใช้ ความสามารถในการปรับตัวและแก้ไขแผนการตามสถานการณ์จริงเป็นทักษะสำคัญที่ครูจะได้รับจากการทำวิจัยชั้นเรียน

การวิเคราะห์ข้อมูลและสรุปผลการวิจัยเป็นขั้นตอนที่ต้องใช้ทักษะการคิดวิเคราะห์และการตีความข้อมูล ครูต้องมองข้อมูลในหลายมิติ เปรียบเทียบผลที่ได้กับสมมติฐานที่วางไว้ และอธิบายสาเหตุของผลที่เกิดขึ้น การวิเคราะห์ข้อมูลที่ดีจะช่วยให้ครูเข้าใจปัจจัยที่ส่งผลต่อการเรียนรู้ของนักเรียน และสามารถปรับปรุงการสอนได้อย่างมีเป้าหมาย

ผลกระทบของวิจัยชั้นเรียนต่อนักเรียนนั้นเห็นได้อย่างชัดเจน นักเรียนในห้องเรียนที่ครูทำวิจัยมักจะได้รับการดูแลเอาใจใส่อย่างใกล้ชิด ได้รับกิจกรรมการเรียนรู้ที่หลากหลายและเหมาะสมกับความต้องการ และได้รับการประเมินผลที่เป็นประโยชน์ต่อการพัฒนา ครูที่ทำวิจัยชั้นเรียนจะมีความเข้าใจในตัวนักเรียนแต่ละคนมากขึ้น และสามารถจัดการเรียนรู้ที่ตอบสนองความแตกต่างระหว่างบุคคลได้ดีขึ้น

การเปลี่ยนแปลงในด้านผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนเป็นผลลัพธ์ที่สำคัญของวิจัยชั้นเรียน เมื่อครูปรับปรุงวิธีการสอนโดยใช้ข้อมูลเชิงประจักษ์ นักเรียนจะมีความเข้าใจในเนื้อหาที่ดีขึ้น มีทักษะในการคิดวิเคราะห์ที่พัฒนาขึ้น และมีแรงจูงใจในการเรียนที่เพิ่มขึ้น การปรับปรุงการสอนอย่างต่อเนื่องทำให้คุณภาพการศึกษาในห้องเรียนสูงขึ้นอย่างเป็นระบบ

นอกจากผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนแล้ว นักเรียนยังได้รับการพัฒนาในด้านทักษะชีวิตและทักษะการเรียนรู้ ครูที่ทำวิจัยชั้นเรียนมักจะให้ความสำคัญกับการพัฒนานักเรียนอย่างรอบด้าน ไม่เพียงแต่เน้นเนื้อหาวิชาการเท่านั้น แต่ยังใส่ใจในการพัฒนาทักษะการคิด ทักษะการสื่อสาร และทักษะการทำงานร่วมกัน

ความสัมพันธ์ระหว่างครูและนักเรียนในห้องเรียนที่มีการทำวิจัยมักจะแนน่นแฟ้นและเต็มไปด้วยความเข้าใจซึ่งกันและกัน ครูที่ทำวิจัยชั้นเรียนจะต้องสังเกตและสื่อสารกับนักเรียนอย่างใกล้ชิด เพื่อเข้าใจความต้องการและปัญหาของนักเรียน การสื่อสารสองทางนี้ช่วยสร้างบรรยากาศการเรียนรู้ที่เป็นมิตรและส่งเสริมการเรียนรู้

การมีส่วนร่วมของนักเรียนในกระบวนการวิจัยชั้นเรียนเป็นแนวทางที่ได้รับความนิยมมากขึ้น นักเรียนไม่ได้เป็นเพียงผู้ถูกศึกษาเท่านั้น แต่ยังเป็นผู้ให้ข้อมูลป้อนกลับและผู้ร่วมคิดแนวทางการปรับปรุงการเรียนการสอน การให้นักเรียนมีส่วนร่วมในกระบวนการวิจัยช่วยให้พวกเขามีความรู้สึกเป็นเจ้าของการเรียนรู้ของตนเอง และมีแรงจูงใจในการพัฒนาตนเองมากขึ้น

วิจัยชั้นเรียนยังส่งผลต่อการพัฒนาชุมชนแห่งการเรียนรู้ในสถานศึกษา เมื่อครูหลายคนในโรงเรียนเดียวกันทำวิจัยชั้นเรียน พวกเขาจะแบ่งปันประสบการณ์ ปรึกษาหารือปัญหา และร่วมกันหาแนวทางการพัฒนา การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างครูด้วยกันสร้างพลังในการพัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียนโดยรวม

การสนับสนุนจากผู้บริหารสถานศึกษาเป็นปัจจัยสำคัญที่จะทำให้วิจัยชั้นเรียนประสบความสำเร็จ ผู้บริหารที่ให้ความสำคัญกับการวิจัยชั้นเรียนจะสร้างนpolicies และสภาพแวดล้อมที่ส่งเสริมให้ครูทำวิจัย จัดหาทรัพยากรที่จำเป็น และให้การยอมรับและประเมินผลงานอย่างเป็นธรรม

ความท้าทายในการทำวิจัยชั้นเรียนที่ครูไทยต้องเผชิญมีหลายประการ ข้อจำกัดด้านเวลาเป็นปัญหาหลักที่ครูส่วนใหญ่ต้องเผชิญ การที่ครูต้องรับผิดชอบงานหลายอย่างทำให้มีเวลาจำกัดสำหรับการทำวิจัย ขาดทักษะและความรู้ในการทำวิจัยเป็นอีกข้อจำกัดสำคัญ ครูหลายคนไม่มีพื้นฐานความรู้เรื่องระเบียบวิธีวิจัยและการวิเคราะห์ข้อมูล

การขาดการสนับสนุนจากองค์กรและเพื่อนร่วมงานเป็นอุปสรรคที่สำคัญในการทำวิจัยชั้นเรียน บางครั้งครูที่ต้องการทำวิจัยอาจไม่ได้รับความร่วมมือจากเพื่อนร่วมงาน หรือไม่ได้รับการสนับสนุนจากผู้บริหาร ทำให้การดำเนินงานวิจัยเป็นไปได้ยาก การสร้างความเข้าใจและการยอมรับในคุณค่าของวิจัยชั้นเรียนจึงเป็นสิ่งสำคัญ

แนวทางการแก้ปัญหาและข้อจำกัดในการทำวิจัยชั้นเรียนต้องเริ่มจากการพัฒนาขีดความสามารถของครูในการทำวิจัย การจัดอบรมเชิงปฏิบัติการ การให้คำปรึกษาจากผู้เชี่ยวชาญ และการสร้างเครือข่ายครูนักวิจัยจะช่วยให้ครูมีความรู้และทักษะที่จำเป็นในการทำวิจัยชั้นเรียน

การปรับเปลี่ยนระบบการบริหารงานในสถานศึกษาให้เอื้อต่อการทำวิจัยชั้นเรียนเป็นอีกแนวทางสำคัญ การจัดสรรเวลาสำหรับการทำวิจัย การลดภาระงานที่ไม่จำเป็น และการสร้างระบบสนับสนุนด้านทรัพยากรจะช่วยให้ครูสามารถทำวิจัยได้อย่างมีประสิทธิภาพ

เทคโนโลยีมีบทบาทสำคัญในการสนับสนุนวิจัยชั้นเรียนในยุคปัจจุบัน การใช้แอปพลิเคชันและโปรแกรมคอมพิวเตอร์ในการเก็บข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูล และการนำเสนอผลการวิจัยช่วยให้ครูทำวิจัยได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น เครื่องมือเทคโนโลยีช่วยลดความซับซ้อนของกระบวนการวิจัยและทำให้การทำวิจัยเป็นเรื่องที่เข้าถึงได้สำหรับครูทุกคน

การใช้สื่อสังคมออนไลน์และแพลตฟอร์มการเรียนรู้ดิจิทัลในการแบ่งปันผลงานวิจัยและแลกเปลี่ยนประสบการณ์ระหว่างครูด้วยกันเป็นแนวโน้มที่น่าสนใจ ครูสามารถสร้างชุมชนออนไลน์เพื่อหารือปัญหา แบ่งปันแนวคิด และให้กำลังใจซึ่งกันและกัน การเชื่อมต่อและการเรียนรู้ร่วมกันผ่านเทคโนโลยีช่วยขยายขอบเขตของการพัฒนาวิชาชีพครู

ผลกระทบระยะยาวของวิจัยชั้นเรียนต่อระบบการศึกษาไทยมีความหมายอย่างยิ่ง เมื่อครูจำนวนมากเริ่มทำวิจัยชั้นเรียนอย่างจริงจัง คุณภาพการศึกษาโดยรวมจะปรับปรุงขึ้น นักเรียนจะได้รับการศึกษาที่มีคุณภาพสูงขึ้น และประเทศจะมีกำลังคนที่มีความสามารถในการคิดวิเคราะห์และแก้ปัญหาที่ดีขึ้น

การสร้างวัฒนธรรมการวิจัยในสถานศึกษาไทยจะช่วยยกระดับมาตรฐานการศึกษาให้เทียบเท่านานาชาติ ครูที่มีทักษะการวิจัยจะสามารถปรับปรุงการสอนให้ทันสมัยและมีประสิทธิภาพ สร้างนวัตกรรมการเรียนการสอน และพัฒนาผู้เรียนให้มีคุณภาพสูงสุดตามศักยภาพของแต่ละคน

อนาคตของวิจัยชั้นเรียนในประเทศไทยมีแนวโน้มที่สดใส การที่กระทรวงศึกษาธิการให้ความสำคัญกับการพัฒนาครูและการยกระดับคุณภาพการศึกษาทำให้วิจัยชั้นเรียนได้รับการส่งเสริมมากขึ้น การจัดสรรงบประมาณสนับสนุนการวิจัย การจัดอบรมและพัฒนาครู และการสร้างระบบประเมินที่ให้ความสำคัญกับการทำวิจัยเป็นแนวโน้มที่เห็นได้ชัดเจน

ความร่วมมือระหว่างสถานศึกษากับสถาบันอุดมศึกษาในการสนับสนุนวิจัยชั้นเรียนเป็นอีกปัจจัยสำคัญที่จะส่งเสริมการพัฒนาครู อาจารย์จากมหาวิทยาลัยสามารถให้คำปรึกษาด้านวิชาการแก่ครูที่ทำวิจัย ขณะที่ครูสามารถให้ข้อมูลจากการปฏิบัติจริงในห้องเรียนแก่นักวิชาการ ความร่วมมือแบบสองทางนี้จะสร้างประโยชน์ต่อทั้งสองฝ่ายและต่อระบบการศึกษาโดยรวม

การพัฒนาเครื่องมือและแนวทางการทำวิจัยชั้นเรียนที่เหมาะสมกับบริบทของการศึกษาไทยเป็นสิ่งที่จำเป็น การปรับวิธีการวิจัยให้เข้ากับวัฒนธรรม ค่านิยม และสภาพแวดล้อมทางการศึกษาของไทยจะทำให้การวิจัยมีประสิทธิภาพมากขึ้นและได้รับการยอมรับจากครูมากขึ้น

“เปลี่ยนครู เปลี่ยนการเรียนรู้ : บทบาทของวิจัยชั้นเรียนในการพัฒนาการศึกษา”

วิจัยชั้นเรียนกับการเปลี่ยนบทบาทของครูจากผู้สอนเป็นผู้นำการเรียนรู้

การวิจัยชั้นเรียน (Classroom Action Research) เป็นกระบวนการที่ช่วยให้ครูสามารถพัฒนาวิธีการสอนและปรับปรุงผลการเรียนรู้ของนักเรียนได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยอาศัยการสำรวจ วิเคราะห์ และปรับปรุงแนวทางการจัดการเรียนการสอนในสถานการณ์จริงของห้องเรียน การนำวิจัยชั้นเรียนมาใช้ทำให้ครูไม่เพียงแต่ทำหน้าที่เป็นผู้สอน แต่ยังทำหน้าที่เป็นผู้เรียนรู้ไปพร้อมกับนักเรียน

ครูในฐานะนักวิจัย

ในกระบวนการวิจัยชั้นเรียน ครูเปลี่ยนบทบาทจาก “ผู้สอน” เป็น “นักวิจัย” ที่สำรวจปัญหาในห้องเรียนและหาวิธีการแก้ไข ครูเริ่มต้นจากการตั้งคำถาม เช่น “ทำไมนักเรียนบางคนถึงไม่สนใจเรียน?” หรือ “ทำไมวิธีการสอนนี้ไม่เห็นผล?” จากนั้นครูวางแผน ดำเนินการ และประเมินผลในแต่ละขั้นตอน

ส่งเสริมการเรียนรู้ร่วมกัน

นอกจากการเปลี่ยนแปลงของครูเอง การวิจัยชั้นเรียนยังช่วยสร้างวัฒนธรรมการเรียนรู้ร่วมกันในโรงเรียน โดยครูสามารถแบ่งปันผลการวิจัยกับเพื่อนครูคนอื่น ๆ และร่วมกันพัฒนาวิธีการเรียนการสอนที่เหมาะสมยิ่งขึ้น

การวิจัยชั้นเรียน : เส้นทางสู่การเปลี่ยนแปลงตัวตนของครู

การวิจัยชั้นเรียนไม่เพียงแต่พัฒนาความรู้ความสามารถในเชิงวิชาการของครูเท่านั้น แต่ยังช่วยเปลี่ยนแปลงตัวตนและวิธีคิดของครูในหลายมิติ ทำให้ครูกลายเป็นผู้เรียนรู้ตลอดชีวิต

1. จากครูผู้สอน สู่ครูผู้ฟัง

วิจัยชั้นเรียนเน้นให้ครูฟังเสียงของนักเรียนผ่านการสังเกตและวิเคราะห์พฤติกรรมในห้องเรียน ครูจะเรียนรู้ว่านักเรียนมีความต้องการหรือปัญหาใด และนำสิ่งเหล่านั้นมาใช้ปรับเปลี่ยนวิธีการสอนให้ตอบโจทย์

2. การเปลี่ยนแปลงวิธีคิด

ครูที่ทำวิจัยชั้นเรียนจะเริ่มเห็นความสำคัญของการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง การทบทวนสิ่งที่ตนเองทำและผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นช่วยให้ครูสามารถพัฒนาแนวทางการสอนได้อย่างยั่งยืน

3. การสร้างเครือข่ายเรียนรู้

ครูที่เข้าร่วมกระบวนการวิจัยชั้นเรียนมักพัฒนาความร่วมมือกับเพื่อนครู เพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็นและผลการวิจัย ช่วยให้เกิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ที่แข็งแรง

วิจัยชั้นเรียน : วิธีสร้างแรงบันดาลใจให้ครูยุคใหม่

ในยุคที่การศึกษาเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ครูต้องเผชิญกับความท้าทายใหม่ ๆ การวิจัยชั้นเรียนเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยครูปรับตัวและสร้างแรงบันดาลใจให้ก้าวข้ามอุปสรรคเหล่านี้

การพัฒนาตนเองในวิชาชีพ

การทำวิจัยชั้นเรียนทำให้ครูรู้จักตั้งเป้าหมายในการพัฒนาตนเอง ครูจะได้รับประสบการณ์ใหม่ ๆ จากการทดลองวิธีการสอนและประเมินผลที่เกิดขึ้นจริงในห้องเรียน

สร้างพลังใจในวิชาชีพ

เมื่อครูเห็นผลลัพธ์จากการพัฒนานักเรียนผ่านการวิจัยชั้นเรียน เช่น นักเรียนเข้าใจบทเรียนมากขึ้นหรือแสดงความสนใจในการเรียนรู้ ครูจะรู้สึกถึงคุณค่าของงานตนเองและมีแรงบันดาลใจในการทำงานต่อไป

การเป็นต้นแบบให้เพื่อนครู

ครูที่ใช้การวิจัยชั้นเรียนสามารถสร้างแรงบันดาลใจให้ครูคนอื่น ๆ เริ่มทำวิจัยในห้องเรียนของตนเอง และช่วยกันพัฒนาการศึกษาให้ก้าวหน้ามากขึ้น

การวิจัยชั้นเรียนจึงไม่เพียงแค่เปลี่ยนครู แต่ยังสร้างผลกระทบต่อระบบการศึกษาทั้งหมดอย่างยั่งยืน

ตัวอย่างไฟล์ วิจัยชั้นเรียน เปลี่ยนครู


ดาวน์โหลดฟรี วิจัยชั้นเรียน เปลี่ยนครู โดย ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช
ดาวน์โหลดฟรี วิจัยชั้นเรียน เปลี่ยนครู โดย ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช
ดาวน์โหลดฟรี วิจัยชั้นเรียน เปลี่ยนครู โดย ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช
ดาวน์โหลดฟรี วิจัยชั้นเรียน เปลี่ยนครู โดย ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช

เอกสารเป็นไฟล์ PDF

ดาวน์โหลดไฟล์เอกสารจากลิงก์ด้านล่างนี้ นะครับ

ขอบคุณแหล่งที่มา : ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช

บทความที่เกี่ยวข้อง

ทิ้งคำตอบไว้

กรุณาใส่ความคิดเห็นของคุณ!
กรุณาใส่ชื่อของคุณที่นี่

ข่าวยอดนิยม

ความคิดเห็นล่าสุด